Listy Leonarda
Leonard Nowaczyński, więzień obozów w Dachau i Mauthausen, napisał sześć listów do rodziny. Listy pisane w języku niemieckim w latach 1940–1941 przechowywała matka Leonarda. Ostatni, siódmy, list to urzędowe zawiadomienie o śmierci syna.
Andrzej Nowaczyński, Bydgoszcz
Andrzej Nowaczyński, Bydgoszcz
Tłumaczenie listów na język polski:
Dachau 3K, 21 VII 1940
Kochana Matko! Zawiadamiam, że jestem zdrowy i zazwyczaj jest mi dobrze. Sądzę, że u Was także wszyscy są zdrowi. Napiszcie mi zaraz odpowiedź jak się wiedzie w sklepie i jak jest z plonami? Mamy tu kantynę i możemy kupić wszystko czego nam brakuje. 15 reichsmarek na 14 dni. Jeśli chcecie wysłać pieniądze i list musicie pisać po niemiecku. List może mieć 3 strony na każdej stronie po 15 wierszy. Jak się ma Frania w Międzychodzie i rodzeństwo w Kwiliczu. Nie musi się troszczyć o mnie. Pozdrawiam całe rodzeństwo, tak samo krewnych i znajomych. W zasadzie nie mam więcej o czym pisać.
Wiele pozdrowień i całusów śle Twój syn Leonard.
Kochana Matko! Zawiadamiam, że jestem zdrowy i zazwyczaj jest mi dobrze. Sądzę, że u Was także wszyscy są zdrowi. Napiszcie mi zaraz odpowiedź jak się wiedzie w sklepie i jak jest z plonami? Mamy tu kantynę i możemy kupić wszystko czego nam brakuje. 15 reichsmarek na 14 dni. Jeśli chcecie wysłać pieniądze i list musicie pisać po niemiecku. List może mieć 3 strony na każdej stronie po 15 wierszy. Jak się ma Frania w Międzychodzie i rodzeństwo w Kwiliczu. Nie musi się troszczyć o mnie. Pozdrawiam całe rodzeństwo, tak samo krewnych i znajomych. W zasadzie nie mam więcej o czym pisać.
Wiele pozdrowień i całusów śle Twój syn Leonard.
Gusen, 13.7.1941
Kochana Matko. Twój list i 10 reichsmarek otrzymałem. Za co serdeczne dzięki. Jestem zdrowy i wiedzie mi się dobrze.
Pozdrawia Cię Twój syn Leonard.
Kochana Matko. Twój list i 10 reichsmarek otrzymałem. Za co serdeczne dzięki. Jestem zdrowy i wiedzie mi się dobrze.
Pozdrawia Cię Twój syn Leonard.